Semt pazarlarında yaşanan tüketici sorunları çözüm bekliyor

SEMT PAZARLARINDA YAŞANAN TÜKETİCİ SORUNLARI ÇÖZÜM BEKLİYOR

”Tüketicinin pazar yerlerinde olası hak kayıplarının önlenebilmesi için uyarı, eğitim ve denetim şart!”

Tüketicinin Sesi Derneği (TÜSED) Yönetim Kurulu Üyesi Hülya Arslan, tüketicinin semt pazarlarında yaşadığı sorunlarla ilgili bir çalışma yaparak, konu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Arslan:

“Her şeye art arda gelen zamlar, semt pazarlarındaki meyve, sebze ve diğer ihtiyaç ürünlerine de yansıdı. Bu durumu adeta ‘fırsat’ bilen bazı pazarcıların tüketiciyi yanıltıcı etiketler kullanmaya başladıklarını görmeye başladık.

TÜSED olarak semt pazarlarına tüketici adına yaptığımız rutin kontrol ziyaretlerimizde örneğin, tezgahlarda etikete 10 lira yerine, “9 lira” yazılıp, sağ alt köşeye küçük boyutta, “95 krş” yazılarak tüketiciyi ‘yanıltıcı etiket’ kullanıldığını tespit ettik. Bu şekilde hazırlanan etiketlerin, tüketiciyle esnafı karşı karşıya getirerek, tartışmalara sebep olduğuna şahit olduk.

Oysa ki esnafın uyması zorunlu olan Etiket yönetmeliğinin, “Etiket, tarife ve fiyat listelerinin biçim ve kapsamı” başlığı altındaki 9/1. Maddesi, “Etiketlerin üzerindeki rakam ve harflerin; okunabilir, düzgün, eksiksiz, gerçeğe uygun, yeterli büyüklükte ve başka rakam, kelime ve işaretlerle karışıklığa sebebiyet vermeyecek şekilde olması, yanıltıcı ve aldatıcı bilgiler içermemesi zorunludur.” der. Bu maddede de görüldüğü üzere, bir fiyat etiketinin uyulması zorunlu kurallarının neler olduğu açık şekilde ifade edilmiştir. Ayrıca, tüketiciyi yanıltıcı her tür davranışın yaptırımı olduğu da unutulmamalı.

Açıkta Satılan Şarküteri Ürünleri Ne kadar Sağlıklı?

Semt pazarlarında organik, ev üretimi, köy ürünü vb adlar altında açıkta satışa sunulan şarküteri ürünleri güvenilirlik ve hijyen bakımından yeterli güven vermemesine rağmen, marketlerdeki paketli gıda ürünlerine göre nispeten ucuz olması nedeniyle tüketicinin tercih ettiği gıdaların da denetiminin yapılması ve takip edilmesi gerekmektedir.

Aldatıcı Satış Yöntemi Kimseye Kazandırmaz!

Pazar esnafının tüketici aleyhine uyguladığı eskiden beri bilinen ve halen devam ettiği görünen bir diğer sorunsa, ürünün tartılması esnasında tartıya eklenen çürük sebze ve meyvelerdir. Oysa tüketici, çürük ürünü değil, gözüyle gördüğü sağlam ürünü ve o ürüne biçilen fiyatı kabullenip satın alma kararı vermektedir. Bu tür etik ve hukuk dışı, aldatıcı satış yöntemleri tüketicinin güvenini sarsmakta, psikolojisini bozmaktadır.

Pazarda Ses Kirliliği İletişimi Olumsuz Etkilemekte

Pazarcıların tüketiciyi tezgaha çekmek için yüksek sesle bağırmaları da oldukça rahatsız edici ses kirliliği yaratmakta, tüketicinin esnafla iletişimini olumsuz etkilemektedir.

Pazar yerinde Yollar Açık Olmalı

Pazar yerlerindeki bir diğer sorun ise, ‘çıkma’ diye tabir edilen satılamayacak kadar çürük sebze ve meyvelerin dar olan pazar alanlarında kasasıyla birlikte geçiş yollarını engelleyecek şekilde konulmasıdır. Kalabalık insan selinin aktığı ortamda bu tür engeller kazalara sebep olmakta, alışveriş konforuna zarar vermektedir.

Pazarlarda Güvenlik ve Sağlık Birimi Olmalı

Pazar yeri kontrollerimizde tüketicilerin şikayet ettiği ve önlem alınmasını istedikleri diğer iki önemli konu ise, sağlık ve güvenlik önlemleri…
Özellikle büyük ve tarihi semt pazarları çok fazla tüketiciyi bu mekanlara çekmekte. Bilindiği gibi kalabalığın olduğu her yerde kazaların olma olasılığı da fazladır. Veya buralarda ani ilkyardım gerektirecek durumların olması doğaldır. Bu konuda da tüketicimiz haklı olarak her pazara en azından bir adet gezici sağlık ekibi bulundurma zorunluluğu getirilmesini talep etmektedirler.

Ayrıca, semt pazarlarında sık sık karşılaşılan yankesicilik/hırsızlık gibi olaylara karşı da gerekli önlemlerin alınması, alış veriş için güvenli ve huzurlu ortamın sağlanması zaruri bir ihtiyaçtır.

Uyarı, Eğitim ve Denetim Şart!

Tüketicinin pazar yerlerinde olası hak kayıplarının önlenebilmesi için uyarı, eğitim ve denetim şart!

Pazar yerlerinin girişlerinde yerel yönetimlerce tüketici haklarının, tüketiciyi uyarıcı ibarelerin ve yasal şikayet yollarının bulunduğu afişlerin asılması; pazar esnafının, esnaf odaları tarafından meslek etiği ve hukuku konusunda eğitilmeleri; belediyelerin düzenli pazar yeri denetimleri, hiç şüphesiz tüketicilerin pazar alışverişlerindeki haklarının korunmasında önemli ve olumlu gelişmeler yaratacaktır.”

TÜSED Yön. Kur. Üyesi
Hülya Arslan